Dünya otomobil devi Volkswagen'in geçmişten bugüne hikayesini ve gelişimini tüm yönleri ile senin için araştırdık.
Otomobil dünyasındaki büyük markalar, son yıllarda çeşitli skandallar, elektrikli otomobil yarışına bir an önce katılmak ve başka birçok sorun ile meşgul. Bunların tamamına göğüs germeyi; üstüne üstlük bunu yaparken büyümeyi başaran tek marka olan Volkswagen ile karşındayız. 2016 yılında Toyota’dan, “dünyanın en çok satan otomobil markası” olma unvanını alan ve her yıl giderek daha da büyüyen Volkswagen’in hikayesini biliyor musun? Türkiye’de oldukça sevilen ve en çok satan otomobil markalarından biri olmayı başaran Volkswagen’in tarihine beraber bakalım. Eğer bir Volkswagen satınalmayı düşündüğün için bu yazıyı okuyorsan, Volkswagen araba modellerine de göz atmak isteyebilirsin.
Birçok Avrupalı otomobil markasının kuruluş tarihi 1900’lerdir. Volkswagen ise yarışa onlardan biraz daha geç bir tarih olan 1937’de katılıyor. Kelime olarak “halk arabası” anlamına gelen Volkswagen, gerçek anlamda da halk tarafından teveccüh görüyor ama İkinci Dünya Savaşı’ndaki yıkım nedeniyle halk arabası projesini rafa kaldırmak zorunda kalıyor. Dünya üzerindeki gelmiş geçmiş en büyük başarı hikayelerinden biri olan Volkswagen’in doğuşu bu şekilde ama gelişmesi ve büyümesini incelerken araçlarını da bilmen şart. Bu nedenle bundan sonraki kısmı araçlar üzerinden anlatacağız.
1950-1970: Gençlerin Otomobili
Bir şehir düşün ve buradaki herkesin bir şekilde Volkswagen ile bağı bulunsun. Almanya’nın Aşağı Saksonya Eyaleti’nde bulunan Wolfsburg tam olarak böyle bir yer. Günümüzde Almanya Profesyonel Futbol Ligi Bundesliga’da mücadele eden VFL Wolfsburg ile Türkiye’de tanınan şehrin hikayesi, 1938’lere dayanıyor. Volkswagen’in kurduğu fabrikada çalışan işçilerin bölgeye yerleşmesi ile küçük bir kasaba, dev bir şehre dönüşüyor. Şehrin neredeyse tüm nüfusu Volkswagen ya da Volkswagen ile ilişkili şirketlerde çalışıyor. Wolfsburg kentinden çıkan ve uluslararası bir otomobil devi olan Volkswagen, ürettiği otomobiller ile ilgili birçok farklı pazarlama stratejisi izlemiştir. Bunlardan en önemlisi ise ülkemizde “kaplumbağa” olarak adlandırılsa da İngilizce, “bettle” yani böcek anlamına gelen küçük otomobili ile ilgili yaptığı reklam kampanyasıdır. Amerika’da yapılan reklam o kadar etkili olur ki satışlar inanılmaz bir şekilde yükselişe geçer.
1950’li yıllardan itibaren “The American Dream” olarak adlandırılan ve dilimize “Amerikan Rüyası” olarak çevrilen refah dönemi sona ermeye başlamıştı. Sinema filmleri, fotoğraflar ve çizgi romanlarda gösterilen büyük evler, mutlu aileler ve devasa Amerikan arabaları hayallerinin yerini farklı şeyler almaya başlamıştı. Böyle bir dönemde Kuzey Amerika pazarına açılmaya karar veren Volkswagen, gözünü gençlere dikti. Babaları ya da anneleri gibi refah içerisinde büyümeyen, kocaman arabalar için hayatlarını ipotek etmek istemeyen ve farklı bir hayat kurmak isteyen gençler, Bettle ile büyülendi. Gençlerin dikkatini çekmek için ise “Think Small” adlı kampanya yapıldı. “Küçük Düşün” olarak dilimize çevirebileceğimiz slogan ile Bettle adeta Kuzey Amerika’yı kasıp kavurdu. Otomobil kampanya ile beraber özgürlüğün, hayal gücünün ve gençliğin sembolü haline geldi. Volkswagen’in Hippiler ile beraber anılması da bu döneme denk geliyor. Otoriteyi ve sınırları reddeden hippiler 1960’lı yıllarda, Volkswagen’in T1 ve T2 olarak adlandırılan panelvanları ile Amerika’yı dolaşmaya başlıyor. Hippilerin bu uzun maceraları nedeniyle T1 ve T2 modelleri Amerika Birleşik Devletleri’nde “Hippie Bus” olarak adlandırılıyor. Volkswagen o günlere gönderme yapan reklam filmini ise 2017 yılında yayımladı.
1970 - Günümüz: Golf Öncü Oldu
Volkswagen’in büyümesindeki en önemli ayrıntılardan birisi kuşkusuz Golf’tür. Öyle bir model ki ülkemizde bazı ciddi markaların toplam satış sayıları kadar satış yapabiliyor. 1974 yılında ilk kez çıktığında beklentilerin çok yüksek olmadığı bu otomobil, şu an 40 yaşını doldurdu ve 7 farklı jenerasyon ile Volkswagen markasına gönül verenleri mutlu etmeyi başardı. Volkswagen Golf’ün bu kadar sevilmesi üzerine sedan versiyon olan Jetta’yı üretmeye karar verdi. Bu dönem içerisinde Passat, Bora ve Polo gibi birçok farklı otomobil modeli daha sevenleri ile buluştu. Otomobil isimlerinin birçoğunun aslında anlamı yoktur. Volkswagen ise diğer Almanya kökenli otomobil markalarından farklı olarak otomobillerinin bir ruhu olduğunu düşünüyor. Hatta ve hatta bir dönem reklamlarında “Bir Volkswagen sadece bir Volkswagen ile değiştirilir” gibi oldukça iddialı söylemlere yer veriyordu. Duyguları olduğu iddia edilen otomobillerin farklı farklı isim kökenleri bulunuyor. Binek araçlar için konuşmak gerekirse; Jet Rüzgarları olarak adlandırılan doğa olayı nedeniyle Jetta ya da Alize Rüzgarları’nın Almanca karşılığı olan Passat gibi isimler veriliyor. Tasarım ve donanım da isimlere göre şekil alıyor. Oldukça sert bir rüzgar grubu olan Jet Rüzgarları’ndan ismini alan Jetta daha keskin hatlara; sıcak bir esinti olan Alize’den ismini alan Passat ise daha yumuşak hatlara sahip. Volkswagen’in bir diğer başarısı ise otomobil tasarımlarını aşırıya kaçmayan, sıkmayan ama klasik de olmayan bir şekilde yapmasıdır. Hemen her otomobilinin ilk görüşte Volkswagen marka olduğunun fark edilmesi de bu yüzdendir.
Dieselgate: Büyük Skandal
Tarihe Watergate olarak geçen skandal nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Richard Nixon istifa etmek zorunda kaldı. 2015 yılında ABD’de satılan dizel motora sahip Volkswagen marka otomobillerin yazılımında hile olduğu ortaya çıktı. VW Grubu’na ait otomobillerde bulunan yazılımın test ortamına girdiğini anladığı ve gaz salınımını azalttığının ortaya çıkması ile marka, araç sahiplerine ve çevre örgütlerine 15 milyar dolar ödemeyi kabul etti. Volkswagen’in ABD temsilcisi olan Michael Horn, “Dürüst davranmadık ve işi batırdık. Özür dileriz” şeklindeki açıklamasıyla kamuoyunun karşısına çıktı. Volkswagen, ABD yasalarını ihlal ettiği için 4.3 milyar dolarlık tazminat ödemeyi de kabul etti ve toplamda 19.3 milyar dolar tazminat ödedi. Watergate skandalına gönderme yapılarak olaya Dieselgate adı verildi. Tüm bu skandallara rağmen Volkswagen dünya üzerinde en çok satan otomobil markası olmayı başardı. Bunun nedeni yukarıda bahsettiğimiz tasarımındaki başarısı kadar belki seni de etkileyen gelişmiş teknolojisidir.
Volkswagen Teknolojisi ve Tok Kapı Sesi
100 yılı aşkın bir süredir insanlar otomobillere biniyor ama otomobil teknolojilerinin gelişmesi bir hayli uzun bir zaman aldı. Türkiye’de şu an için dizel motorların üstünlüğü göze çarpıyor. Bugün neredeyse tüm dizel motorlar turbo beslemeli ve turbo motorların verimli hale gelmesi 1990’lı yılların başına gidiyor. Volkswagen’in başarısının sırrı ise en yeni teknolojileri geniş kitlelere ulaştırabilmesi olarak gösteriliyor. Örneğin; Volkswagen ilk kez hava soğutmalı motoru icat eden markadır ya da Golf modeli kendi fiyatı ve segmentindeki araçlar arasında ilk kez kilitlenmeye karşı fren sistemini (ABS) kullanıcılarına sunmuştur. Volkswagen günümüzde teknik ve güvenlik özellikleri kadar dayanıklılığı ile de anılıyor. Türkçeye “tok kapı sesi” deyimini kazandıran Volkswagen reklamını ise aşağıya ekledik.
Markanın günümüzde neredeyse tüm reklamlarının sonunda “Volkswagen Das Auto” sloganı çıkıyor. Çok matah bir anlamı varmış gibi gözükse bile “das auto”, Türkçeye otomobil olarak geçiyor. VW’nin tasarımının oldukça net ve karakteristik olduğunu söylemiştik. Sloganın hem bununla hem de Alman kökenli olduğuna vurgu yaptığı düşünülüyor. Kendi motorları ve vitesleri ile de Volkswagen diğer markalardan ayrılıyor. Senin için kısa bir Volkswagen sözlüğü yapalım dedik.
TDI: Volkswagen’in kullandığı turbo beslemeli dizel motor türüdür. Çıktığı ilk günden beri kullanıcılarını, gücü ile mutlu ederken dayanıklılığı ile ceplerini koruyor.
TSI: Volkswagen marka otomobillerde sıkça karşılaşılan çift şarjlı benzinli motordur. Oldukça küçük motorlardan bile yüksek performans alınmasını sağlamaktadır.
DSG: Volkswagen Grubu tarafından geliştirilen çift kavramalı şanzımandır. Otomatik vitesler arasında en beğenilen türlerdendir. Özellikle manuel vites kadar seri olması nedeniyle beğeniliyor. Kullanıcılar tarafından getirilen tek eleştiri ise ısınmaya bağlı arızalardır. Ancak Volkswagen Grubu, otomobilinin bakımlarını düzenli olarak yetkili teknik serviste yapanlar için “iyi niyet garantisi” adı altında ücretsiz değişim yapmaktadır.
Bluemotion: Volkswagen marka araçların ağırlığı ve yazılımı değişiklikler yapılarak daha az yakıt ve karbon salınımı yapması sağlanıyor. Volkswagen Polo Bluemotion ve Passat Bluemotion modelleri ise en çok beğenilenler arasındadır.
Ülkemizde hızla yükselen otomobil markalarından olan SEAT ve Skoda geçtiğimiz yıllar içerisinde Volkswagen Grubu’na dahil oldu. Her iki markanın kendi hatları aynı kalırken motorları ve teknolojileri konusunda devrim yaşandı. Aynı platformlar kullanılarak SEAT, Skoda ve Volkswagen otomobil üretmeye başladı. Örneğin; Skoda Octavia, SEAT Toledo ve Volkswagen Jetta’nın platformu yani şasisi aynıdır. Oldukça maliyetli olan platform geliştirme işlemini bir kere yaptığı için Volkswagen Grubu karını oldukça arttırmıştır. Volkswagen bünyesinde bulunan diğer otomobil markaları ise Audi, Porsche ve Bentley’dir.