Anadolu topraklarında binlerce yıl öncesinden yaşamın süregeldiği biliniyor Kaymaklı Yeraltı Şehri de bunlardan biri. Çeşitli dönemlerde yaşayan topluluklar, dönemin şartlarına göre kendi yaşam şartlarını ve çevresel faktörleri göz önünde bulundurarak yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Bu bağlamda ülkemiz sınırlarında bulunan ve deyim yerindeyse tarihe ev sahipliği yapan Nevşehir, peribacaları ile olduğu kadar yer altı şehirleri ile de meşhur. Nevşehir sınırlarında pek çok yer altı şehirleri bulunuyor. Geçmişe dönük tarihi M.Ö 3000 yıla dayanan Kaymaklı Yeraltı şehri, Nevşehir’in önemli turizm noktalarından birisidir.


Kaymaklı Yeraltı Şehri

Nevşehir iline 20 km uzaklıkta bulunan Kaymaklı kasabası sınırları içinde yer alan Kaymaklı Yeraltı Şehri’nin tarihi M.Ö 3000 yılına kadat dayanıyor. Hititler Dönemi’nde inşa edilen bu şehir 8 katlı olup, yıllar içinde Romalılar ve Bizanslılar tarafından daha da genişletilmiş ve tam bir yer altı şehri konumuna getirilmiş. Tüf kayalıklara oluşan şehir dar koridorlarla birbirlerine bağlanmıştır.

Dar koridorlarla birbirlerine bağlanan oda ve salonlar, şarap mahzenleri, su depoları, mutfak ve erzak depoları, havalandırma bacaları, kilise, su kuyuları, oluşacak dış tehditlere karşı kapılarda büyük sürgü taşları bulunuyor. 8 katlı olan Kaymaklı Yeraltı Şehri’nin günümüzde 4 katı ışıklandırılmış ve ziyaretçilere kapılarını açmıştır.



Şehrin Bölümleri


Normalde 8 katlı olan şehirde zamanında 5000 kişinin yaşadığı söyleniyor. Günümüzde 4 katı ziyaretçilere açık olup, şehrin en derin noktası da 20 metre yeraltında bulunmaktadır. Şehre giriş yaptıktan sonra ziyaretçileri yönlendiren okları takip ederek rahatlıkla ilerleyebilirsiniz. Tabi ilerlerken başınızı biraz eğmeniz gerekecek, çünkü tüneller oldukça dar ve biraz alçak. Eğer yanlışlıkla gidiş tüneli yerine geliş tüneline girecek olursanız biraz sıkışıklık yaşayabilirsiniz.

Birinci Kat: Kaymaklı Yeraltı Şehri’nin ilk katı hayvan barınağı olarak kullanılmış. Bundaki en önemli etken ise hayvanları alt katlara indirmenin zor olmasının önemli bir etken olduğunu söyleyebiliriz.

İkinci Kat: İkinci katta tek göbekli ve oturma bölümlerinin bulunduğu kilise yer alıyor. Kilisenin hemen yanında önemli kişilerin olduğu düşünülen mezarlık bulunuyor. Yine ikinci katta dışarıdan gelebilecek olası tehditlere karşı sürgü taşları da bulunuyor. Sürgü taşı demişken, bu taşlar şekil olarak yuvarlak, ortalarında bir delik bulunuyor ve ortalama ağırlıkları da 200 – 500 kilo arasında değişmektedir. Bu deliğin gelen misafirlerin kim olduğunu görmek için, gelenin düşman ise mızraklarla uzaklaştırılmasını sağlamada önemli bir yere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Deyim yerindeyse tam bir mühendislik harikası olan şehirde savunma amaçlı olarak; çıkışı olmayan tüneller, tuzaklı bölümler, Derinkuyu Yer altı Şehri’ne bağlanan 10 km’lik bir tünel gibi zeka gerektiren tedbirler alınmış.

Üçüncü Kat: İlk iki kata oranla daha geniş ve ferah bir ortama sahip olan üçüncü katta erzak deposu, şırahane, mutfak gibi bölümler bulunuyor.

Dördüncü Kat: Dördüncü kata gidebilmek için oldukça dar tünellerden geçmeniz gerekecek. Savunma amaçlı olarak dar tasarlandığı düşünülen bu tünel, olası kalabalık şekilde saldırıların önüne geçmek için tasarlanmış. Bu katta erzak deposu, mutfak, tandır yeri gibi bölümler bulunuyor.

.